In de Volkskrant van 23 mei 2020 stond een schrikbarend artikel over fraude in het inburgeringsonderwijs. Als directeur van een taalschool, actief in het inburgeringsonderwijs aan vluchtelingen vond ik het nodig naar aanleiding hiervan de verantwoordelijke minister te schrijven. Zie hieronder de briefwisseling.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid De heer drs. W. Koolmees
Postbus 90801
2509 LV DEN HAAG
Amsterdam, 26 mei 2020 Betreft: Fraude inburgering
Geachte minister,
“Grootscheepse fraude met taalcursussen inburgering”
Dit was de kop in de Volkskrant van afgelopen zaterdag die mij – eigenaar en directeur van een taalschool met het keurmerk Blik op Werk met veel inburgeraars als cursisten – deed opschrikken.
Het blijkt dat malafide taalscholen met toestemming van ‘cursisten’ facturen opsturen naar DUO, zonder dat daar lessen tegenover staan. De cursist krijgt geld, een cadeaubon of laptop, de taalschool int het geld van de factuur.
Schaamteloos en misdadig. En ja, de geruchten waren bij mij bekend en het leek aannemelijk dat dit gebeurde, maar het was schokkend om de voorbeelden zo concreet beschreven te zien staan. Complimenten voor de Volkskrant.
Behalve ergernis roept dit ook een aantal vragen bij mij op.
– Hoe kan het dat de keurmerkinstelling Blik op Werk hier niets aan kan doen? Waarom kan een journalist van de Volkskrant wel de fraude blootleggen en waarom doet Blik op Werk dat niet?
– Waarom heeft Blik op Werk niet veel eerder aan de bel getrokken met de mededeling: “Wij zijn niet in staat om fraude tegen te gaan en dus om onze taak te waarborgen”?
– Waarom kan er geen informatie-uitwisseling zijn tussen DUO en Blik op Werk over ingediende facturen? Ik lees: Daardoor kan het voorkomen dat een taalschool tegen Blik op Werk zegt 20 cursisten te hebben, terwijl bij DUO voor een veelvoud aan studenten rekeningen worden ingediend. D it moet toch, zelfs binnen de huidige privacywetgeving beter op te lossen te zijn?
Het ministerie heeft lang geleden bedacht dat de kwaliteit van het inburgeringsonderwijs gewaarborgd zou moeten worden door het keurmerk Blik op Werk. Maar Blik op Werk heeft de afgelopen jaren bewezen dat zij niet in staat zijn om de kwaliteit van de bij hen aangesloten taalscholen te waarborgen. De kwaliteit van niet bij Blik op Werk aangesloten taalscholen is minstens zo goed als de kwaliteit van wel bij Blik op Werk aangesloten taalscholen. Immers: een taalschool die het zonder keurmerk Blik op Werk redt, redt het uitsluitend op basis van zelf betalende en dus kritische cursisten. Als zo’n taalschool slecht werk aflevert komen de cursisten niet meer. Van een taalschool met het keurmerk Blik op Werk is het nog maar de vraag of cursisten ook voor die school zouden kiezen als ze alles zelf zouden moeten betalen.
Bovendien wordt voor een taalschool die niet fraudeert en ook geen plannen in die richting heeft, het gewone werk onnodig moeilijk en kostbaar gemaakt door Blik op Werk. Het keurmerk Blik op Werk kost een kleine taalschool € 3171,- per jaar, aan deelnemersbijdrage en audits. Dit is het minimumtarief. Maar erger dan de rekeningen voor audits en deelnemersbijdrage zijn de maatregelen die Blik op Werk treft “om fraude te voorkomen”. Dit zijn over het algemeen administratieve maatregelen, die heel veel tijd en ergernis opleveren maar niets bijdragen aan de kwaliteit van ons onderwijs.
In juli 2021 verandert het inburgeringsstelsel en worden de gemeenten verantwoordelijk voor de inburgering. Tot nu toe heeft het ministerie van SZW op het standpunt gestaan dat ook dan de gemeenten de inburgering alleen mogen laten uitvoeren bij instellingen die aangesloten zijn bij het keurmerk Blik op Werk. Diverse organisaties hebben er voor gepleit dat deze eis wordt losgelaten. Tot nu toe zonder succes. Ik hoop oprecht dat nu ook het ministerie van SZW inziet dat Blik op Werk niet in staat is de kwaliteit van het inburgeringsonderwijs te waarborgen, en verzoek u om – samen met gemeenten, scholen en koepelorganisaties – te zoeken naar betere manieren om de kwaliteit te waarborgen. En ik verzoek u om er alles aan te doen om op korte termijn fraude op te sporen en tegen te gaan, zonder daarbij het werk van goedwillende taalscholen te frustreren. Als de Volkskrant dat kan, dan moet het ministerie dat toch ook kunnen?
Ik ben ervan overtuigd dat veel eigenaren van taalscholen en docenten van harte bereid zijn hierover mee te denken.
Ik hoop op een reactie,
Annelies Braams, eigenaar taalschool NedLes, Dutch for Internationals
—————————————————————————————————————-
Het antwoord van de minister hierop (29-mei 2020) was teleurstellend:
Geachte mevrouw
Wij danken u voor de moeite die u hebt genomen om ons op de hoogte te stellen van uw zienswijze met betrekking tot fraude met taalcursussen. Onze minister wordt regelmatig geïnformeerd over de berichten die wij ontvangen, zodat hij weet wat er in de praktijk speelt. Signalen vanuit de samenleving zijn zeer welkom en worden waar mogelijk betrokken bij het verder verbeteren van beleid, wet- en regelgeving. Voor het probleem van fraude via bijvoorbeeld het declaratiesysteem komt een oplossing. Het leenstelsel voor asielstatushouders, waarin de inburgeraar een lening krijgt en daarvan onder meer taallessen inkoopt, wordt afgeschaft. Taallessen voor deze groep zullen door de gemeente worden betaald. Het kabinet heeft inmiddels ingestemd met het wetsvoorstel dat dit regelt. Zie ons nieuwsbericht “Kabinet wil nieuw inburgeringsstelsel zo snel mogelijk invoeren”
Wij gaan ervan uit hiermee voldoende op uw bericht te zijn ingegaan.
Met vriendelijke groet,
Afdeling Publiek en Informatie
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
———————————————————————————————————–
Ons antwoord (4 juni 2020):
Geachte dames en heren,
Wat een teleurstellend antwoord!
Uit dit antwoord concludeer ik dat de minister van mening is dat het niet nodig is nu iets te doen aan de fraude die in het huidige stelsel plaatsvindt, want “het is per 1 juli 2021 opgelost met de stelselwijziging”;
U gaat niet in op mijn constatering dat keurmerkorganisatie ’Blik op Werk” niet in staat blijkt om de kwaliteit van het inburgeringsonderwijs te waarborgen en u gaat ook niet in op mijn suggestie om met de stelselwijziging per 1 juli 2021 niet meer het keurmerk Blik op Werk als voorwaarde te stellen voor door de gemeente in te schuren taalscholen.
Kortom: de minister vindt de fraude op de schaal door de Volkskrant genoemd blijkbaar niet zo ernstig dat hij daar nu actie op wil ondernemen.
Zeer teleurstellend!
Met vriendelijke groten,
Annelies Braams
————————————————————————————————–